قاووت یکی از معروف ترین سوغات شهر کرمان دارای پیشینه ای بسیار قدیمی می باشد.قاووت معجونی پودری است که با شیرین کننده های مختلفی شیرین می شود . ساده ترین نوع شیرین کننده ی قاووت شکر سفید است که ارزانترین نیز هست. اما چنان چه کیفیت در تولید اهمیت پیدا کند شکر قهوه ای جایگزین مناسب تری می باشد که علاوه بر بهبود طعم قاووت ، منافع بیشتری را به آن اضافه می کند.
البته قاووت در انواع رژیمی نیز تولید می شود که به جای شکر از توت خشک و خرما خشک به عنوان شیرین کننده استفاده می شود.
قاووت اصیل کرمانی با نام چهل گیاه یا مخلوط معروف ترین نوع قاووت تولید شده در کرمان است که طرفداران زیادی نیز دارد. قاووت چهل گیاه علاوه بر خوشمزگی زایدالوصفی که دارد به عنوان یک معجون گیاهی فوق مقوی شناخته می شود که برای درد ها و امراض مختلفی سودمند است.منجمله فواید قاووت چهل گیاه می توان موارد زیر را نام برد :
مقوی اعصاب ، تقویت کننده ی سیستم ایمنی بدن ، تقویت دستگاه گوارش ، رفع سردی بدن ، افزایش قوای جنسی ، جلوگیری از پوکی استخوان ، رفع سردرد های میگرنی ، رفع کم خوابی ، جلوگیری از پیری زودرس ، سرشار از آنتی اکسیدان ، دارای ویتامین های گروه ب و ای و ث ، منبع غنی سلنیوم و روی و آهن و منگنز .
قاووت انواع مختلفی دارد از جمله قاووت پسته، بادام، قاووت خشخاش، قهوه، نخودچی و قاووت چهل گیاه که هر کدام بنا به ترکیبات مختلف، طعمهای متفاوتی دارد. کاملترین و بهترین نوع این فرآورده قهوهای رنگ است و قاووت چهل گیاه نام دارد. در این محصول چهل نوع گیاه از جمله تخم گشنیز، خشخاش، کنجد، آفتابگردان، شاهدانه، رازیانه، زیره، جو، دارچین، زنجبیل، سنجد، بهار نارنج، تخم شوید، فلفل سیاه، بذر کتان، هل و… به همراه شکر به کار رفته است. انواع دیگر قاووت حاوی ترکیبات کمتری است و در مقایسه با قاووت چهل گیاه خواص ضعیفتری دارد. البته اغلب قاووتهایی که در بازار به صورت فلهای فروخته میشود، بخشی از ترکیبات اصلی قاووت را ندارد و گاهی میزان شکر آن بیشتر احساس میشود. این محصول برای افراد چاق و دیابتی محدودیت مصرف دارد.
مواد لازم برای تهیه قاووت چهل گیاه :
تخم خرفه ۵۰۰ گرم
بذر کتان ۲۰۰ گرم
جو ۲۵۰ گرم
شاه دانه(کنف) ۲۰۰ گرم
تخم کاهو ۲۰۰ گرم
موردانه ۱۰۰ گرم
تخم گشنیز ۱۵۰گرم
تخم آفتابگردان ۲۰۰ گرم
سیاه دانه ۱۰۰ گرم
کنجد ۲۰۰ گرم
جدوا ۲۵ گرم
هل باد(هل قراب) ۵۰ گرم
هل سبز ۱۰ گرم
شقاقل ۲۰ گرم
خشخاش ۲۵۰ گرم
قهوه ۱۵۰ گرم
تاجریزی(روپاس) ۵۰ گرم
دارچین ۵ گرم
زنجبیل ۵ گرم
فلفل سیاه ۵ گرم
ریشه جوز ۱۰ گرم
مرزنگوش(مرزنجوش) ۱۰ گرم
آویشن ۱۰ گرم
زنیان ۱۰ گرم
عاقرقرها ۵ گرم
زعفران ۵ گرم
مغز بادام ۲۵ گرم
مغز فندق ۲۵ گرم
بادام هندی ۲۵ گرم
مغز پسته ۲۵ گرم
مغز گردو ۲۵ گرم
انجیر ۲۵ گرم
نارگیل ۲۵ گرم
نخود ۱۰۰ گرم
جوز هندی ۱۰ گرم
میخک(قلمفر) ۵ گرم
بهارنارنج ۱۰ گرم
بابونه ۲۵ گرم
رازیانه ۵ گرم
افتیمون ۲۵ گرم